SGP Goedereede

Stofstormen, temperaturen van 60 graden, giftige slangen en beschietingen door de Taliban. Enkele zaken die het leven van de militairen in Afghanistan typeren. Wie denkt dat de missie naar Uruzgan een makkie is, heeft het mis. “Als de jongens op pad moesten buiten het kamp, kwamen ze vaak naar me toe: ‘dominee, even bidden, even een stukje lezen, even praten’. Als het doodsgevaar dreigt, komen de zaken aangaande dood en eeuwigheid ineens in een heel ander licht te staan.”

Aan het woord is ds. J. den Boer van de Hersteld Hervormde Gemeente van Urk. Twee jaar geleden is hij vier maanden lang uitgezonden geweest naar Afghanistan. Als legerpredikant van de commando’s. Tijdens de bijeenkomst van de SGP-Jongeren Goedereede in Eben-Haëzer op vrijdagavond 20 april vertelt hij erover en laat hij een digitale fotopresentatie zien.

Enduring Freedom

“Wij behoorden bij de eerste lichting Nederlandse militairen die naar Afghanistan gingen,” zegt ds. Den Boer. “We deden mee met de operatie Enduring Freedom, onder de Amerikanen. Het doel was om de Taliban te verdrijven en zo een ‘veilig gebied’ te creëren voor de VN-missie die na ons zou komen om het land weer op te bouwen. We opereerden onder gevaarlijker omstandigheden dan de militairen nu.”
De militairen die in Afghanistan aankomen, landen op het enige vliegveld dat het land rijk is: Kandahar. In deze stad hebben de Taliban het langst stand gehouden. Uit het omliggende gebied zijn ze nog niet verdreven. “Het is de vraag of ze wel ooit verdreven zullen worden. Vanuit Pakistan worden steeds weer nieuwe terroristen aangevoerd.”

Taliban

Het lijkt wel alsof de Afghanen nooit onder normale omstandigheden verkeerd hebben. Na 70 jaar door de Engelsen te zijn overheerst, volgde in 1979 een invasie van de Sovjets. Het verzet tegen de Russen werd aanvankelijk door de VS met geld en wapens gesteund. In de jaren ’90 liet de Taliban, afkomstig uit Pakistan, van zich horen. Ze rukten noordwaarts op in een poging de Russen uit het land te verdrijven. Langzamerhand vestigde het Talibanregime zich in het land, onder leiding van Mullah Mohammed Omar. Hij islamiseerde het land: vrouwen moesten boerka’s gaan dragen, voor mannen werd de baard verplicht, onderwijs voor vrouwen werd verboden. En dat terwijl Afghanistan van origine geen moslimland is: in 2000 bliezen de Taliban enkele boeddhabeelden op. Afghanistan werd een broeinest van terrorisme.
Dit duurde totdat de Amerikanen het land binnenvielen, op zoek naar de schuldige van de aanslagen op 11 september 2001 in de VS. De Saoedi-Arabiër Osama bin Laden zou zich in Afghanistan ophouden. Dit was echter niet de enige reden. Amerika – en met hen het hele westen – heeft belangen in Afghanistan: oliepijpleidingen rondom de Kaspische Zee. Deze moesten veilig gesteld worden om de oliereserves te waarborgen en met het Talibanregime aan de macht was dit allerminst zeker.

Moeilijke omstandigheden

Ook Nederland heeft zich in de oorlog gemengd. Economische belangen of strijd tegen het internationale terrorisme? Beide elementen spelen een rol. De oorlog in Afghanistan heeft al heel wat tongen losgemaakt, ook in de politiek. Een feit is echter dat Nederland meedoet en onze jongens moeten erheen.
Een pretje is het niet in Afghanistan. Het klimaat is behoorlijk anders dan in Nederland. “60 graden overdag, 40 ’s nachts. En dat gaat zomaar door. Elke dag moet je zeven liter water drinken om geen hitteberoerte te krijgen.” En om nog maar te zwijgen van het ongedierte dat er rondloopt. Kameelspinnen die door het woestijnzand tijgeren en naar je oksels springen, kleine giftige slangetjes waarvan een beet na 80 minuten dodelijk is, schorpioenen die met de staart omhoog komen aanlopen om te steken. Het is om deze reden dat militairen nooit ’s nachts de schuilbunker opzoeken als het kamp beschoten wordt. Al dit ongedierte verzamelt zich daar en vormt een bijna grotere bedreiging dan het vuurwerk van de Taliban.
Elke middag raast er een stofstorm over de omgeving. Ben je op dat moment buiten, dan zie je pikzwart. Ook in de tenten dringt het stof door. Elke dag moeten militairen hun beddengoed uitkloppen om het ergste stof kwijt te raken. Nee, de omstandigheden in Afghanistan zijn op geen stukken na te vergelijken met die in Nederland.

Legerpredikant

Hoe is het nu om als legerpredikant mee te gaan? “Het is prachtig werk,” zegt ds. Den Boer. “Stuk voor stuk zijn het prima kerels. Natuurlijk is het als militairen onder elkaar ander publiek dan je gemeente thuis. Buiten het kamp willen ze je niet zien. De meesten komen op zondag niet naar de kerk, want dat is voor watjes. Maar uit het zicht van anderen trekken ze je toch aan je jas om even met hen te praten of te bidden. Van de GBS heb ik 100 bijbels mee gekregen, maar daar had ik te weinig aan. In een mum van tijd was ik door mijn voorraad.”
Met enkelen van hen heeft hij nu nog contact. “Via email doen we een bijbelstudie.”

Zinloze missie?

Aan het eind van de avond kwam de vraag naar voren of deze missie naar Afghanistan wel zin heeft. Het regime is wel gevallen, maar het terrorisme is niet verdwenen. Vanuit Pakistan worden steeds nieuwe troepen aangevoerd. Het terrorisme wordt gefinancierd uit de opbrengsten van de hennepkweek. Zal het oude regime niet heel snel terugkeren als de militairen hun biezen gepakt hebben? “Ongetwijfeld,” zegt ds. Den Boer. “Toch durf ik te zeggen dat deze missie zin heeft, als ik zie wat onze jongens allemaal al bereikt hebben in de paar jaar dat ze er nu zitten. Maar we zitten echt in een spagaat. Als we weggaan, zal Afghanistan vlug weer wegzinken in de situatie van enkele jaren geleden. Maar er altijd blijven kunnen we ook niet.”

G.A. Koese

Terug naar overzicht